سالانه 90 تن زيتون پرورده از گیلوان صادر می‌شود/ قطب تولید زیتون پرورده در مسیر اقتصاد مقاومتی

به گزارش موج رسا; شهرستان طارم، یکی از شهرستان‌های استان زنجانبوده که در شمال استان واقع و با استان‌هی گیلان، قزوین و اردبیل همسایه است، تنوع محصولات کشاورزی یکی از ویژگی‌های مهم این شهرستان بوده و وجود تنوع بی‌نظیر آب وهوایی آن که چهار فصل از سال را در این شهرستان می توان به طور همزمان جلوه ویژه به این منطقه داده است.

سدهای طبیعی باکلور، جمال آباد و کردآباد که در زلزله 1369 بر اثر ریزش کوه تشکیل شده‌اند و وجود رودخانه مهم قزل‌اوزن و اقلیم مناسب در حاشیه این رودخانه به عنوان زیستگاه آبزیان، پرندگان و اکوسیستم تالابی رودخانه‌ای، شالیزارهای برنج در حاشیه رودخانه قزل اوزن چشم اندازی بی نظیر برای گردشگرادن در فصل بهار و تابستان به شمار می‌رود.

سرسبزی باغات زیتون در فصل پاییز و زمستان در کنار سفیدی قله‌های پوشیده از برف، نشاط و شادابی خاصی به گردشگران این شهرستان می بخشد.

آب و هواي خاص شهرستان طارم سبب شده تا این شهرستام به عنوان بهترين نقطه ايران براي پرورش زيتون گوشتي باشد. تازه ترين كشفيات باستان شناسانه از قدمت 2 هزار ساله كشت زيتوت در اين منطقه حكايت دارد. ناصر خسرو هم در سفرنامه خود از كشت زيتون در منطقه طارم سخن گفته است.

این آب و هوای طارم براي كشت ساير محصولات كشاورزي نيز مناسب است و همين مساله باعث شده شغل بيش از 90 درصد مردم شهرستان، كشاورزي باشد. بيشتر كشاورزان طارم كشت زيتون را در دستور كار دارند يا در صورت اهتمام به ساير كشت ها، باز هم تعداد قابل توجهي درخت زيتون در اختيار دارند.

شهرستان طارم تا پيش از سال 1379، فقط هزار و 200 هكتار باغ پراكنده زيتون داشت اما بعد از اجراي طرح توسعه زيتون حالا ميزان باغات زيتون آن به 20 هزار هكتار رسيده و به همين دليل در كشور مقام اول سطح زير كشت زيتون و مقام اول توليد اين محصول را داراست. اما با وجود اجرايي شدن اين طرح توسعه، هنوز ميزان زيتون توليد شده در شهرستان طارم نمي تواند مصرف داخلي كشور را پاسخگو باشد.

زیانهای خام فروشي

طي سالهاي گذشته اكثر كشاورزان طارمي بعد از برداشت محصول، زيتون را به صورت عمده مي فروختند اما واقعيت هاي بازار اخيرا اين روند را دگرگون كرده است. مهمترين واقعيت بازار زيتون اين است كه خام و عمده فروشي زيتون، هرگز كشاورزان را به حقوقشان نمي رساند و اين شيوه از فروش از بازگرداندن سود واقعي زحمات كشاورزان ناتوان است.

در سالهاي اخير با پديد آمدن روشهاي نوين در فرآوري زيتون در مناطق زيتون خيز كشور، اين صنعت گسترش يافته و موجب شده زيتون از نظر تجاري به ارزش واقعي خود نزديك شود. استفاده از صنايع تبديلي براي فرآوري زيتون، عرضه اين محصول را به بازارهاي مصرف با رونق بيشتري مواجه كرده است. علاوه بر توليد روغن زيتون كه همچنان رونق اقتصادي خود را در بازارهاي جهاني حفظ كرده، توليد انواع زيتون پرورده مي تواند بازارهاي مصرف جديدي را در داخل و خارج از كشور به خود اختصاص دهد. در شرايطي كه سود حاصل از خام فروشي زيتون براي كشاورزان فقط چند صد تومان است، فرآوري اين محصول مي تواند سود حاصله را تا چندين هزار تومان افزايش دهد.

گيلوان يكي از دو دهستان شهرستان طارم است كه هزار خانواده با جمعيت 2 هزار 800 نفر در آن ساكن هستند. در دهستان گيلوان خانه ها و كارگاه هاي خانگي بسياري را مي توان يافت كه در آن ها زيتون پرورده، كنسرو زيتون و ترشي زيتون توليد مي شود. در حالي كه طارم قطب مهم توليد زيتون با كيفيت و اعلا در كشور است، گيلوان نيز به قطب توليد زيتون پرورده تبديل شده است.

سود زیاد با سرمایه کم

سيامك جعفري، يكي از افرادي است كه با فرآوري زيتون به صورت خانگي و توليد زيتون پرورده، براي 8 نفر از اعضاي خانواده اش اشتغالزايي كرده است. او مي گويد: «گل پَر، آب انار محلي، روغن زيتون، نعناع، سركه سيب، سير محلي، چوچاب (سبزي كوهي محلي) و گردوي چرخ شده مواد لازم براي تهيه زيتون پرورده هستند. روزانه 100 كيلوگرم زيتون پرورده به ارزش هر كيلوگرم 20 هزار تومان مي فروشيم كه 25 درصد آن سود خالص است. در واقع روزانه 500 هزار تومان سود خالص از فروش زيتون پرورده بدست مي آوريم.»

اين فعال اقتصاد مقاومتي مي افزايد: «راه اندازي كارگاه فرآوري و توليد زيتون پرورده هزينه زيادي ندارد و به راحتي در منزل انجام مي شود. براي اين كارحداكثر به 3 تا 4 ميليون تومان سرمايه نياز است».

اما فرآوري زيتون در گيلوان صرفا به كارگاه هاي كوچك و خانگي منحصر نمي شود. در همين دهستان عليرضا چراغي صاحب يك كارخانه پيشرفته صنعتي فعال در توليد زيتون پرورده است. او درباره ورود به اين عرصه مي گويد: «15 سال پيش 1 كيلوگرم زيتون را به همراه همسرم فرآوري و زيتون پرورده توليد شده را در 10 بسته 100 گرمي، بسته بندي كرديم و در يك فروشگاه براي فروش قرار داديم. روز بعد كه مراجعه كرديم ديدم همه آن 10 بسته فروش رفته است. اين بار دو كيلوگرم زيتون را فرآوري كرديم و ... تا اينكه به مرور كار گسترش يافت و اين كارخانه صنعتي و مدرن را تاسيس كرديم.»

چراغی که علیرضا چراغی برای 20 خانواده روشن کرد

عليرضا چراغي که براي 20 نفر به صورت مستقيم اشتغالزايي كرده می‌گوید: «از سالها قبل به فكر شغل آينده فرزندانم بودم و همواره به آن ها مي گفتم كه نبايد سربار دولت باشيد، بلكه خودتان بايد به يك توليد كننده تبديل شويد و چند نفر ديگر را زير پر و بال بگيريد. رمز اصلي موفقيت در كار توليد، روحيه جهادي و شكست ناپذيري است.»

نكته جالب توجه اينكه كارخانه آقاي چراغي موجب شده كه كشاورزان طارمي هيچ نگراني بابت فروختن زيتون هايشان نداشته باشند. او مي گويد: «وقتي كارخانه را تاسيس كرديم، ديگر سرمايه اي نداشتيم تا زيتون بخريم. در نتيجه از اقوام و نزديكاني كه براي فروش زيتون هايشان مشكل داشتند، به صورت نسيه زيتون مي خريديم و بعد از توليد زيتون پرورده و فروش آن ها در بازار، پولشان را پرداخت مي كرديم. امروز هركس در طارم براي فعاليت اقتصادي مشكل سرمايه اوليه داشته باشد، من به او كمك مي كنم. به اين صورت كه به او زيتون پرورده نسيه مي فروشم و مي گويم بعد از فروش زيتون هاي پرورده در بازار، پول را بازگرداند.»

عليرضا چراغي معتقد است كه ظرفيت فرآوري زيتون در شهرستان طارم به قدري بالاست كه حداقل 100 كارخانه صنعتي توليد زيتون پرورده بايد در اين شهرستان تاسيس شود و در اين صورت طارم خواهد توانست نياز داخلي كشور به زيتون پرورده را تامين كند.

كشاورزان گيلواني سالانه 300 تن زيتون توليد مي كنند كه 108 تن آن به زيتون پرورده تبديل مي شود و 90 تن از زيتون هاي فرآوري شده به خارج از كشور صادر مي شود. هم اكنون 20 كارگاه فرآوري زيتون در اين دهستان مشغول به فعاليت است و در اين كارگاه ها براي 80 نفر اشتغالزايي شده است.

بسيج سازندگي با هدف حمايت از كشاورزان طارمي و تثبيت گيلوان به عنوان قطب توليد زيتون پروده در كشور، پرداخت تسهيلات اقتصاد مقاومتي براي تامين دستگاه هاي صنايع تبديلي را در دستور كار دارد.